آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) | خانواده و فضای مجازی

آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول)

آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) –  این روزها از جمله دغدغه ی بسیاری از والدین چگونگی مدیریت استفاده کودکان شان از رسانه های جمعی و همچنین گجت هایی مانند تبلت ها و اسمارت فون ها، است. این دغدغه به دلیل نداشتن دانش کافی والدین، به ترس از این تکنولوژی ها منجر شده است. ترسی که باعث شده است با هر هشداری از طرف کارشناسان این حوزه در خصوص پیامدهای استفاده از این ابزارها، والدین با وحشت بیشتری به این تکنولوژی ها نگاه کنند و نگاه آنها بر جنبه های منفی این تکنولوژی ها متمرکز شود. بخشی از مسئله به دلیل تقلیل دادن این تکنولوژی ها به بعد سخت افزاری شان است. اغلب از زبان پزشکان می شنویم که نباید به کودکان اجازه داد بیش از نیم ساعت در روز از این گجت ها استفاده کنند. اما دقیقا مشخص نمی کنند که با توجه به چندرسانه ای بودن  این تکنولوژی ها؛ یعنی امکان اجرای انواع کارکردها چون پخش فیلم، انجام بازی، رادیو، استفاده از اینترنت و… از کدام یک از این قسمت ها می توان در آن نیم ساعت بهره برد!

     این نوع نگاه تک بعدی، منجر به نادیده گرفتن بخش محتوایی این ابزارها می شود. چیزی که بسیار مهم تر از بعد سخت افزاری این نوع ابزار ها است. در واقع توجه کردن بیش از حد به بعد سخت افزاری تکنولوژی ها و خالی بودن جای کارشناسان رسانه برای آموزش استفاده از رسانه از نظر محتوایی، موجب شده است که پزشکان در این میان بیشترین اظهارنظر را داشته باشند و بنابراین توجه به بعد سخت افزاری تکنولوژی متمرکز شود. تا جایی که برای تکنولوژی قدرتی فراتر از واقعیت متصور شویم ودیدگاهی جبرگرایانه به تکنولوژی داشته باشیم.

مقاله مرتبط: آموزش استفاده درست از اینترنت به کودکان و نوجوانان

     اما چگونه می توان این دغدغه را برطرف نمود. در اظهارنظرهایی که توسط کارشناسان در خصوص پیامد های استفاده کودکان از تلویزیون، تبلت، اسمارت فون، رایانه و … مطرح شده است،  عمدتا نگاه منفی نسبت به پیامد های استفاده از تکنولوژی های ارتباطی و رسانه ای بر نگاه مثبت سنگینی می کند. با نگاه تیزبینانه تر به این نظریات متوجه می شویم که در واقع پیشفرض اغلب آنها این بوده است که کودک بدون مدیریت و دانش کافی؛ با این ابزارها به حال خود رها شده است. در نتیجه استفاده بدون مدیریت از این ابزارها، مشکلات جسمی و روحی فراوانی برای کودک به وجود خواهد آورد. این نتیجه گیری کاملا روشن است و هر عقل سلیمی می داند که حتی اگر بزرگسالان نیز بدون هیچ سواد و دانش رسانه ای از این نوع ابزارها استفاده ی بیش از اندازه داشته باشند، قطعا با مشکلات زیادی مواجه می شوند.

     حقیقت این است که تکنولوژی های جدید چاقوی دولبه هستند و می توان با دانش کافی درباره چگونگی استفاده از آنها، برای رشد ابعاد شناختی و هیجانی کودک بیشترین بهره را برد. دانشی که از آن به عنوان سواد رسانه ای یاد می شود. سوادی که با توجه به عصر اطلاعات برای هر دو دسته ی کودکان و بزرگسالان، ضروری است.

     در سالهای گذشته یکی از توصیه های معروف کارشناسان به والدین برای مدیریت استفاده کودکان از رسانه، این بود که تلویزیون و رایانه شخصی را در اتاق خواب کودک نگذارید تا بتوان بر نحوه استفاده کودک از آنها نظارت کرد. این توصیه این روزها عملا منتفی شده است؛ چراکه تکنولوژی های ارتباطی که اتفاقا تمامی رسانه ها را در خود دارند در یک ابزار خیلی کوچک شخصی به نام تبلت و اسمارت فون ها جمع شده است. وسیله ای که عملا کنترل والدین بر کودکان را بسیار مشکل می کند.

     در اینجا به جای وحشت کردن می بایست نقش والدین از والدین نظارت گر به والدین وساطت کننده و مشارکت کننده تغییر یابد. این نقش، کودکان و والدین را همردیف هم و در کنار هم قرار می دهد و برخلاف گذشته که والدین به عنوان ناظر بالای سر کودک قرار داشتند؛ در این نقش والدین می بایست، کنار کودک باشند و به مانند یک مشاور و همراه به او در مواجه با رسانه کمک کنند. فعالیتی که می بایست نتیجه اش  تقویت تفکر انتقادی کودک باشد. می توان با صراحت گفت که با وجود تعدد و تکثر پیام هایی که در جهان حاضر وجود دارد، چاره ای جز توانمند کردن کودک برای تحلیل و مواجه با انواع اطلاعات به واسطه تغییر نقش والدین از نظارت کننده به وساطت کننده و مشارکت کننده، نیست.

     آنچه تاکنون گفته شد در واقع مقدمه ای بود بر پیشنهاداتی که در بخش های بعدی تحت عنوان « پرورش کودکانی توانمند در عصر ارتباطات » برای آموزش سواد رسانه ای به والدین، ارائه خواهد شد و ضرورت دارد که والدین پیش از خواندن هر مطلبی در این خصوص،  نکات گفته شده را مد نظر داشته باشند.

به کانال تلگرامی انجمن خانواده و اینترنت بپیوندید. familyweb@

آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول) آموزش سواد رسانه ای به کودکان و نوجوانان (بخش اول)